Goed coachen is net als zwemmen. Je kunt het alleen leren door het vaak te doen en het gedemonstreerd te krijgen. Dit is hét boek voor coaches die hun vak professioneel ter hand willen nemen. Centraal staan de kerncompetenties voor coaches, de gouden standaard uitgewerkt door de International Coach Federation (ICF). Deze competenties worden per hoofdstuk als leerroute aangeboden, waarin state-of-the-art coachtheorie wordt verwerkt en kunde en zelfinzicht worden vergroot. Filmbeelden op de begeleidende website demonstreren de competenties. Inhoudsopgave Inleiding 1. Aan ethische richtlijnen en professionele normen voldoen 1.1 De grondhouding van de coach 1.1.1 Partnering 1.1.2 Empowerment 1.2 Helderheid over je rol als coach en het verschil met andere vormen van hulpverlening of ondersteuning 1.3 Omgaan met informatie 1.3.1 Informatie krijgen van derden 1.3.2 Informatie verstrekken 1.3.3 Informatie krijgen van de cliënt 1.4 Omgaan met de organisatiecontext van de cliënt 1.4.1 De driehoeksrelatie coach – cliënt – opdrachtgever 1.4.2 Verschillende coachingscliënten binnen dezelfde organisatie 1.5 Conclusies 2. De coachingsovereenkomst vormgeven 2.1 Waar gaat het om? 2.1.1 Afspraken over het coachingstraject 2.1.2 De doelstellingen van het hele coachingstraject 2.1.3 De doelstelling(en) per coachingsgesprek 2.2 Waaraan herken je deze competentie? 2.2.1 Wat wil de cliënt bereiken? 2.2.2 Maatstaven benoemen 2.2.3 Wat is belangrijk en zinvol voor de cliënt? 2.2.4 Wat moeten we bespreken? 2.2.5 Op weg naar het gewenste resultaat, tenzij … 2.3 Van ‘goed’ naar meesterschap 3. Vertrouwen en nabijheid creëren 3.1 Waar gaat het om? 3.1.1 Bevindingen uit psychotherapie-effectonderzoek 3.1.2 Effectonderzoek bij coaching 3.1.3 De vertrouwensrelatie 3.1.4 Conclusies 3.2 Waaraan herken je deze competentie? 3.2.1 Erkenning en respect 3.2.2 Steun 3.2.3 De cliënt aanmoedigen zich volledig te uiten 3.3 Van ‘goed’ naar meesterschap 4. ‘Coaching presence’ 4.1 Waar gaat het om? 4.2 Waaraan herken je deze competentie? 4.2.1 Persoon en resultaat  4.2.2 Opmerkzaam, empathisch en responsief 4.2.3 Energie 4.2.4 Nieuwsgierig 4.2.5 Coach als partner: de cliënt kiest wat er gebeurt 4.2.6 Partneren: de cliënt bepaalt wat waar is voor hem 4.2.7 Partneren: de cliënt kiest uit de genoemde mogelijkheden 4.2.8 Partneren: de cliënt vertelt wat hij heeft geleerd 4.3 Van ‘goed’ naar meesterschap 5. Actief luisteren 5.1 Waar gaat het om? 5.1.1 Niveaus van luisteren 5.2 Waaraan herken je deze competentie? 5.2.1 Op maat 5.2.2 Exploreer taalgebruik 5.2.3 Exploreer emoties 5.2.4 Exploreer spraak en stemgebruik 5.2.5 Exploreer het gedrag van de cliënt 5.2.6 Exploreer hoe de cliënt zijn wereld waarneemt 5.2.7 Stilte 96 5.3 Van ‘goed’ naar meesterschap 6. Effectief vragen stellen 6.1 Waar gaat het om? 6.1.1 Verschillende stromingen als bronnen voor vragen 6.1.2 Hoe stel je vragen? 6.2 Waaraan herken je deze competentie? 6.2.1 Vragen stellen over de cliënt 6.2.2 Vragen stellen die het denken van de cliënt over zichzelf verruimen 6.2.3 Vragen stellen die het denken van de cliënt over zijn situatie verruimen 6.2.4 Vragen stellen die het denken van de cliënt over het gewenste resultaat verruimen 6.2.5 Heldere, open vragen in passend tempo 6.2.6 Aansluiten bij de cliënt 6.2.7 Vragen zijn niet leidend 6.3 Van ‘goed’ naar meesterschap 7. Directe communicatie 7.1 Waar gaat het om? 7.1.1 Volgen en uitdagen 7.1.2 Feedback 7.1.3 Wat is ‘direct’? 7.2 Waaraan herken je deze competentie? 7.2.1 Deelgenoot maken van waarnemingen en overwegingen 7.2.2 Niet aan eigen gelijk hechten 7.2.3 Gebruik de taal van de cliënt 7.2.4 Heldere en beknopte taal 7.2.5 De cliënt is het meest aan het woord 7.2.6 De cliënt krijgt de ruimte 7.3 Van ‘goed’ naar meesterschap 8. Bewustzijn creëren 8.1 Waar gaat het om? 8.1.1 Hebben mensen het vermogen om bewust besluiten te nemen? 8.2 Waaraan herken je deze competentie? 8.2.1 De cliënt leert over zijn situatie 8.2.2 De cliënt leert over zichzelf 8.2.3 Observaties en exploratie 8.2.4 Toepassen van het nieuw geleerde 8.2.5 Nieuw leren bevorderen 8.3 Van ‘goed’ naar meesterschap 9. Acties ontwerpen 9.1 Waar gaat het om? 9.1.1 De juiste acties 9.1.2 De rol van gewoontes 9.1.3 Acties brengen in beweging 9.2 Waaraan herken je deze competentie? 9.2.1 Vooruitgang exploreren 9.2.2 De cliënt ontwerpt zelf acties en denken 9.3 Van ‘goed’ naar meesterschap 10. Planning en het stellen van doelen 10.1 Waar gaat het om? 10.1.1 Vooruitzien op de tijd na het gesprek 10.1.2 Het juiste actieplan 10.1.3 Coachen is een dynamisch proces 10.2 Waaraan herken je deze competentie? 10.2.1 De weg vooruit 10.3 Van ‘goed’ naar meesterschap 11. Bevorderen dat de cliënt vooruitgang boekt en verantwoordelijkheid neemt 11.1 Waar gaat het om? 11.2 Waaraan herken je deze competentie? 11.2.1 Eigen verantwoordelijkheid 11.2.2 Partneren – ook bij het beëindigen van de sessie 11.2.3 Vooruitgang opmerken 11.3 Van ‘goed’ naar meesterschap 12. De coach als regisseur van het proces 12.1 Het proces van elk gesprek 12.2 Het coachingsproces van begin tot eind Dankwoord Gebruikte literatuur Over de auteurs : Annemarie van der Meer is ervaren coach/therapeut/opleider en coacht en traint in binnen- en buitenland. Ze is verbonden aan MEER Coaching. Marianne van der Pool, psycholoog-psychotherapeut, functioneert als personal coach en trainer van professionals en managers.