E-health - Handboek voor zorg- en hulpverleners
Alexander Waringa - Anne Ribbers
E-health voor zorg- en hulpverleners
Zorgverleners erkennen het belang en de mogelijkheden van online begeleiden en behandelen (e-health, blended care). Toch bestaat er nog aarzeling er daadwerkelijk actief mee aan de slag te gaan omdat concrete handvatten vaak ontbreken. Dit handboek richt zich specifiek op hulp- en zorgverleners die naast reguliere dienstverlening ook online ondersteuning (willen) aanbieden aan cliënten en patiënten. In E-health worden de facetten van online behandelen beschreven met voorbeelden van e-health-toepassingen en ervaringen van zowel cliënten als zorgprofessionals.
Apps, wearables, platforms en interventies
Het eerste deel van dit handboek is een introductie in de wereld van e-health en online therapie. Hoe komt het dat we aan de vooravond staan van deze grote doorbraak in de zorg en welke toepassingen zijn er voor de ggz? Hierbij wordt ingegaan op de technische hulpmiddelen die er zijn (apps, wearables, platforms, interventies) en welke (on)mogelijkheden online begeleiden met zich meebrengt. In dit deel staan we ook stil bij de privacy en beveiliging van persoonsgegevens, en ethische vraagstukken en regelgeving omtrent e-health.
De kracht van online begeleiden en behandelen
Hoe maakt een online zorgverlener maximaal gebruik van de verschillende krachtige elementen binnen online begeleiden en behandelen? In het tweede deel gaan Waringa en Ribbers in op het gebruik van de eCP-methode, het vormgeven van de (therapeutische) werkrelatie en de samenwerkingsprocessen waarmee de cliënt of patiënt op afstand begeleid kan worden. Het handboek bevat een stappenplan om zelf online interventies te maken en sluit af met een uitgewerkte blended behandeling voor een dwangstoornis zoals je die met behulp van de eCP-methode vormgeeft.
Praktisch handboek voor de zorg- en hulpprofessional
Waringa en Ribbers hebben samen met diverse bijdragende auteurs, waaronder dr. Nathan Bachrach (klinisch psycholoog), Tamara de Bruijn (forensisch orthopedagoog en projectleider Online Zelfhulp), ir. Marc Coenen (digitalisering expert), drs. ir. Jorne Grolleman (expert digitale zorg), drs. Jantine van Soolingen (psycholoog en privacy expert), dr. Viola Spek (psycholoog en e-healthonderzoeker) en drs. Mariska Verduijn (opleider en examinator), een praktisch handboek geschreven voor de zorg- en hulpprofessional.
Inhoudsopgave
Inleiding 7
1 De digitalisering van de zorg 11
Jorne Grolleman, Marc Coenen en Alexander Waringa
1.1 Digitalisering van de maatschappij 13
1.2 Vier zorgtrends door digitalisering 18
1.3 De e-healthuitdagingen voor de zorg 24
1.4 Samenvatting 30
2 Een overzicht van de wereld van e-health 33
Marc Coenen en Alexander Waringa
2.1 Digitalisering van de werkwijze van cliënt en zorgverlener 35
2.2 Indeling op basis van drie pijlers: proces, gebruiker en technologie 37
2.3 Veelgebruikte e-healthtoepassingen 41
2.4 Samenvatting 49
3 E-mental health in de geestelijke gezondheidszorg 51
Alexander Waringa, Jorne Grolleman en Viola Spek
3.1 De digitale stand van zaken in de ggz 52
3.2 De effectiviteit van online interventies 57
3.3 Het aanbod aan online behandelplatformen 59
3.4 Overige e-mental-healthtoepassingen voor verschillende doelgroepen 63
3.5 De verwachte ontwikkeling van e-mental health binnen de ggz 67
3.6 Samenvatting 69
4 Vier verschillende typen van persoonlijke online begeleiding 71
Alexander Waringa en Anne Ribbers
4.1 Videobegeleiding 73
4.2 Telefoonbegeleiding 76
4.3 Chatbegeleiding 78
4.4 E-mailbegeleiding 81
4.5 Samenvatting 84
5 De kracht van online begeleiden en behandelen 87
Anne Ribbers en Alexander Waringa
5.1 De vier algemene ingrediënten van online begeleiding en behandeling 88
5.2 Sociale anonimiteit binnen online begeleiding 90
Waringa en Ribbers_E-health_9789058754905_v4.indd 5 05/10/2018 00:13
5.3 Asynchroniciteit in de communicatie 94
5.4 De kracht van schrijven in online begeleiding 96
5.5 Samenvatting 99
6 Privacy en veiligheid in een online wereld 101
Jantine van Soolingen en Alexander Waringa
6.1 Uitdagingen voor de online zorgverlener 103
6.2 Stap 1: Een veiligheidsbewuste organisatie 108
6.3 Stap 2: Doordachte en veilige gegevensverwerking 111
6.4 Stap 3: Een goed geïnformeerd akkoord van de cliënt 118
6.5 Samenvatting 121
7 Methodisch aan de slag met online begeleiding en behandelen 123
Alexander Waringa en Anne Ribbers
7.1 Twee processen en acht stappen 124
7.2 Analyseproces 125
7.3 Reactieproces 132
7.4 Samenvatting 145
8 Basisvaardigheden en competenties voor succesvolle e-health 147
Mariska Verduijn, Anne Ribbers en Alexander Waringa
8.1 Online vaardigheden van de cliënt 148
8.2 Basisvaardigheden van de professionele online zorgverlener 152
8.3 Online gedragingen van zorgverleners 153
8.4 Kenmerken van competente online zorgverleners 157
8.5 Competenties voor online zorgverleners 159
8.6 Samenvatting 164
9 Het ontwerpen en implementeren van online interventies 167
Viola Spek en Alexander Waringa, met medewerking van Tamara de Bruijn
9.1 Wat is een online interventie? 168
9.2 Een fasemodel voor het opzetten van online interventies 168
9.3 Voorbeelden van complete interventieprogramma’s 182
9.4 Samenvatting 186
10 Een blended behandeltraject bij dwangstoornis 187
Nathan Bachrach en Anne Ribbers
Dankwoord 227
Literatuur 229
Over de redactie en auteurs 239
ISBN : 9789058754905 / Boom / 2018 / 1ste editie
E-health - Handboek voor zorg- en hulpverleners
Alexander Waringa - Anne Ribbers
E-health voor zorg- en hulpverleners
Zorgverleners erkennen het belang en de mogelijkheden van online begeleiden en behandelen (e-health, blended care). Toch bestaat er nog aarzeling er daadwerkelijk actief mee aan de slag te gaan omdat concrete handvatten vaak ontbreken. Dit handboek richt zich specifiek op hulp- en zorgverleners die naast reguliere dienstverlening ook online ondersteuning (willen) aanbieden aan cliënten en patiënten. In E-health worden de facetten van online behandelen beschreven met voorbeelden van e-health-toepassingen en ervaringen van zowel cliënten als zorgprofessionals.
Apps, wearables, platforms en interventies
Het eerste deel van dit handboek is een introductie in de wereld van e-health en online therapie. Hoe komt het dat we aan de vooravond staan van deze grote doorbraak in de zorg en welke toepassingen zijn er voor de ggz? Hierbij wordt ingegaan op de technische hulpmiddelen die er zijn (apps, wearables, platforms, interventies) en welke (on)mogelijkheden online begeleiden met zich meebrengt. In dit deel staan we ook stil bij de privacy en beveiliging van persoonsgegevens, en ethische vraagstukken en regelgeving omtrent e-health.
De kracht van online begeleiden en behandelen
Hoe maakt een online zorgverlener maximaal gebruik van de verschillende krachtige elementen binnen online begeleiden en behandelen? In het tweede deel gaan Waringa en Ribbers in op het gebruik van de eCP-methode, het vormgeven van de (therapeutische) werkrelatie en de samenwerkingsprocessen waarmee de cliënt of patiënt op afstand begeleid kan worden. Het handboek bevat een stappenplan om zelf online interventies te maken en sluit af met een uitgewerkte blended behandeling voor een dwangstoornis zoals je die met behulp van de eCP-methode vormgeeft.
Praktisch handboek voor de zorg- en hulpprofessional
Waringa en Ribbers hebben samen met diverse bijdragende auteurs, waaronder dr. Nathan Bachrach (klinisch psycholoog), Tamara de Bruijn (forensisch orthopedagoog en projectleider Online Zelfhulp), ir. Marc Coenen (digitalisering expert), drs. ir. Jorne Grolleman (expert digitale zorg), drs. Jantine van Soolingen (psycholoog en privacy expert), dr. Viola Spek (psycholoog en e-healthonderzoeker) en drs. Mariska Verduijn (opleider en examinator), een praktisch handboek geschreven voor de zorg- en hulpprofessional.
Inhoudsopgave
Inleiding 7
1 De digitalisering van de zorg 11
Jorne Grolleman, Marc Coenen en Alexander Waringa
1.1 Digitalisering van de maatschappij 13
1.2 Vier zorgtrends door digitalisering 18
1.3 De e-healthuitdagingen voor de zorg 24
1.4 Samenvatting 30
2 Een overzicht van de wereld van e-health 33
Marc Coenen en Alexander Waringa
2.1 Digitalisering van de werkwijze van cliënt en zorgverlener 35
2.2 Indeling op basis van drie pijlers: proces, gebruiker en technologie 37
2.3 Veelgebruikte e-healthtoepassingen 41
2.4 Samenvatting 49
3 E-mental health in de geestelijke gezondheidszorg 51
Alexander Waringa, Jorne Grolleman en Viola Spek
3.1 De digitale stand van zaken in de ggz 52
3.2 De effectiviteit van online interventies 57
3.3 Het aanbod aan online behandelplatformen 59
3.4 Overige e-mental-healthtoepassingen voor verschillende doelgroepen 63
3.5 De verwachte ontwikkeling van e-mental health binnen de ggz 67
3.6 Samenvatting 69
4 Vier verschillende typen van persoonlijke online begeleiding 71
Alexander Waringa en Anne Ribbers
4.1 Videobegeleiding 73
4.2 Telefoonbegeleiding 76
4.3 Chatbegeleiding 78
4.4 E-mailbegeleiding 81
4.5 Samenvatting 84
5 De kracht van online begeleiden en behandelen 87
Anne Ribbers en Alexander Waringa
5.1 De vier algemene ingrediënten van online begeleiding en behandeling 88
5.2 Sociale anonimiteit binnen online begeleiding 90
Waringa en Ribbers_E-health_9789058754905_v4.indd 5 05/10/2018 00:13
5.3 Asynchroniciteit in de communicatie 94
5.4 De kracht van schrijven in online begeleiding 96
5.5 Samenvatting 99
6 Privacy en veiligheid in een online wereld 101
Jantine van Soolingen en Alexander Waringa
6.1 Uitdagingen voor de online zorgverlener 103
6.2 Stap 1: Een veiligheidsbewuste organisatie 108
6.3 Stap 2: Doordachte en veilige gegevensverwerking 111
6.4 Stap 3: Een goed geïnformeerd akkoord van de cliënt 118
6.5 Samenvatting 121
7 Methodisch aan de slag met online begeleiding en behandelen 123
Alexander Waringa en Anne Ribbers
7.1 Twee processen en acht stappen 124
7.2 Analyseproces 125
7.3 Reactieproces 132
7.4 Samenvatting 145
8 Basisvaardigheden en competenties voor succesvolle e-health 147
Mariska Verduijn, Anne Ribbers en Alexander Waringa
8.1 Online vaardigheden van de cliënt 148
8.2 Basisvaardigheden van de professionele online zorgverlener 152
8.3 Online gedragingen van zorgverleners 153
8.4 Kenmerken van competente online zorgverleners 157
8.5 Competenties voor online zorgverleners 159
8.6 Samenvatting 164
9 Het ontwerpen en implementeren van online interventies 167
Viola Spek en Alexander Waringa, met medewerking van Tamara de Bruijn
9.1 Wat is een online interventie? 168
9.2 Een fasemodel voor het opzetten van online interventies 168
9.3 Voorbeelden van complete interventieprogramma’s 182
9.4 Samenvatting 186
10 Een blended behandeltraject bij dwangstoornis 187
Nathan Bachrach en Anne Ribbers
Dankwoord 227
Literatuur 229
Over de redactie en auteurs 239
ISBN : 9789058754905 / Boom / 2018 / 1ste editie