In dit boek wordt een vernieuwende kijk op organisaties en organisatieverandering gepresenteerd: de organisatie als een systemisch netwerk. In ieder systeem ontstaat dynamiek, een onzichtbare en vaak onbegrepen kracht, zoals bijvoorbeeld 'strijd om de macht'. In het opsporen, erkennen en veranderen van de dynamiek ligt dé hefboom tot ecologische verandering van organisaties. Veranderen van de dynamiek start bij het eigen aandeel. Dit boek gaat ook over het nemen van de eigen verantwoordelijkheid. In de eerste hoofdstukken worden ontstaan en verandering van de dynamiek beschreven aan de hand van praktijkvoorbeelden. Drie vormen van verandernoodzaak en de effecten worden onderzocht. Dat wordt verder uitgewerkt in een concreet stappenplan voor effectief veranderen. Voor diegenen die zelf aan de slag willen, wordt het Speelveld der Verandering uitgelegd, de methode om dynamiek op te sporen en de hefboom te bepalen. Er is een praktisch protocol opgenomen. In het tweede deel van het boek worden de theoretische achtergronden verder uitgediept en van voorbeelden voorzien. Er wordt besproken hoe u mensen 'mee kunt nemen'. Het boek sluit af met een aantal basisvaardigheden, compleet met oefeningen, die van belang zijn voor het werken op systeemniveau. Dit boek is vooral een praktijkboek. Het is geschreven voor allen die met organisatieverandering te maken hebben, zij die verandering initiëren, begeleiden en zij die verandering ondergaan, zoals: managers, interim-managers, teamleiders, adviseurs, consultants, trainers en managementcoaches. Inhoudsopgave Voorwoord 1. Uitgangspunten 2. De bronnen 3. Hoe gebruikt u dit boek? 4. Opbouw van dit boek 1. Het kader 2. Individuele patronen 3. Dynamiek in teams 4. Organisatiedynamiek 5. Effectief veranderen 6. Het Speelveld der Verandering 7. Systemen 8. Verandering in systemen 9. Waamemingsposities 10. Criteria 11. De kunst van het vragenstellen 12. Logische niveaus Dankwoord Literatuurlijst Training en begeleiding met de methode van het Speelveld der Verandering Bijlagen