Interveniëren en veranderen : Zoeken naar betekenis in interacties

Dit is een boek met een vernieuwende inhoud op het gebied van interveniëren en veranderen. Het geeft een overzicht van de nieuwste interventies die gericht zijn op betekenis geven en interactie. Al deze interventies stammen uit een sociaalinterpretatief perspectief, waarin mensen met elkaar situaties duiden, visies en betekenis ontwikkelen, tot actie en handelen komen en zo vernieuwingen tot stand brengen. In dit boek wordt een overzicht gegeven van de wortels en basisprincipes die ten grondslag liggen aan deze interventies. De kern van het boek bestaat uit achttien concrete interventiebeschrijvingen. In deze beschrijvingen wordt ingegaan op de achtergronden van deze interventies, de werkzaamheid, de condities waaronder ze werken en de ervaringen die zijn opgedaan. Het gaat over de volgende interventiemethodieken: - Verhalen vertellen en werkelijkheden onderzoeken: door het vertellen van verhalen brengen mensen symboliek tot leven - Historie onderzoeken en geschiedenis maken: door samen geschiedenis te maken en het verleden te reconstrueren kan men kennis ontwikkelen en veranderingen in gang zetten - Waarderend verkennen en toekomst verbeelden: het creëren van open en actiegerichte processen om te zoeken naar wat mensen bindt en naar een visie op de toekomst - Zoeken naar dynamische patronen en uitwisselen van betekenissen: als onderliggende patronen zichtbaar worden, is het makkelijker te begrijpen waarom veranderingen stagneren - Leren reflecteren en leerprocessen vormgeven: hoe u kunt komen in een collectief proces van reflectie en betekenisgeving. Wat zijn de condities voor collectieve leerprocessen? - Reflecteren op handelen en streven naar schoonheid: eigen professionaliteit ontwikkelen door zelf te reflecteren op wat u drijft en doet. En kan schoonheid een leidend principe zijn? Het boek wordt afgesloten met een kritische reflectie op deze methodieken: waar staan we? En een vooruitblik naar nieuwe experimenten en uitdagingen. 'Interveniëren en veranderen' is bedoeld voor professionals in organisaties die op de hoogte willen zijn van de nieuwste ontwikkelingen op het vakgebied van de veranderkunde en die op zoek zijn naar nieuwe inzichten en mogelijkheden voor veranderen en vernieuwen. Inhoudsopgave Voorwoord Introductie en theoretische positionering 1. Interveniëren en veranderen Zoeken naar betekenis in interacties 2. Methodologie van de evidentie Onderzoek en zingeving in processen van organisatieontwikkeling Verhalen vertellen en werkelijkheden onderzoeken 3. Storytelling als interactieve interventie Toepassing van de narratieve benadering bij organisatieverandering 4. Werken met narratieven Verhalen en dialoog als methoden voor praktijkverbeteringen Historie onderzoeken en geschiedenis maken 5. Learning histories in leer- en veranderingstrajecten Geschiedenis maken vanuit hart voor de zaak 6. Samen geschiedenis maken De learning-historymethode in theorie en praktijk Waarderend verkennen en vernieuwingen realiseren 7. Future search Inspireren, ontdekken, leren, zien, verbeelden en doen in één 8. Een organisatieveranderingsproject op basis van een waarderende benadering Een Large Group Intervention in een chemisch bedrijf 9. Leren en veranderen in een open ruimte De dynamiek van en in een Open Space Zoeken naar patronen en mogelijkheden voor vernieuwing 10. Interactief werken met causale diagrammen Leren omgaan met keuzes en paradoxen in de procesvoering 11. Interveniëren in processen van sensemaking Een methode om geslotenheid van organiseerprocessen te doorbreken 12. Interaction @work Interactieve interventies in sociale interacties Leren reflecteren en veranderen 13. Duurzaam veranderen Vier lagen in het organiseren van diepgaand leren 14. Methodiek voor Collectieve Competentieverhoging Een context voor co-creërend veranderen 15. Een leerproces vormgeven en veranderingen realiseren Reflectie, interactie en samenwerking door survey-feedback 16. Leren door constructief evalueren Mogelijkheden en toepassingsvoorwaarden van vierde generatie evaluatie Reflecteren op het handelen en het streven naar schoonheid 17. Vrijgeleiden als interventiemethode 'Leiderschap van niks, en het lijkt nergens op' 18. Op zoek naar elegantie De esthetiek van werkprocessen in organisaties Kritische reflectie en vooruitblik 19. Interventie door interactie Een vergelijkende beschouwing Abstracts Over de auteurs : Prof. dr. Jaap Boonstra is hoogleraar organisatieverandering bij de Universiteit van Amsterdam en bij Esade Business School in Barcelona. Als onderzoeker en docent is hij verbonden aan Sioo in Utrecht, waar hij tot nj 2010 rector tevens was. Jaap Boonstra is als onafhankelijk adviseur betrokken bij vernieuwingsprocessen in organisatorische netwerken en begeleidt overheidsbedrijven en bedrijfsorganisaties bij complexe veranderprocessen. Zijn meest gewaardeerde publicaties zijn 'Dynamics of Organizational Change and Learning' (2004), 'Interveniëren en Veranderen: Zoeken naar Betekenissen in Interacties' (2006) en 'Leiders in Cultuurverandering' (2010). Hij is tevens redacteur van 'De Verandermanagementbox' en 'De Leiderschapsbox'.  Léon de Caluwé is sociaal psycholoog. Hij werkte als trainer en adviseur van onderwijsmanagers bij het Katholiek Pedagogisch Centrum. Daarna was hij lid van de Adviesraad Voortgezet Onderwijs, een niet-ambtelijk adviesorgaan dat de minister van Onderwijs adviseert over beleidsonderwerpen. Daarnaast werkte hij als expert regelmatig voor de OECD en voor de Raad van Europa. Na een korte periode bij de SIOO is hij per 1 januari 1988 in dienst gekomen bij Twynstra Gudde en heeft gewerkt in de adviesgroepen overheid, opleidingen, innovatiemanagement en human talent. Sinds 1995 is hij lid van de groep O3 (onderzoek, ontwikkeling en ondersteuning) die als denktank functioneert voor het hele bureau. Hij is senior partner en voorzitter van het vakcomité dat de R&D functie vervult binnen het bureau. Hij heeft honderden adviesopdrachten gedaan in alle denkbare sectoren. De rode draad daarin zijn vraagstukken waarbij de factor mens en verandering kernbegrippen zijn. Hij is gepromoveerd op de opzet en effecten van grootschalige cultuurinterventie. 'Veranderen moet je leren' (1997) ontving de publieksprijs als boek van het jaar van de OOA in 1998. Sinds het voorjaar van 2000 is hij hoogleraar Advieskunde aan de Vrije Universiteit van Amsterdam, waar hij tevens het Centre for Research in Consultancy (CRC) leidt. Hij is docent in vele managementleergangen en opleidingen voor adviseurs en lid van de redactie van M&O.