Ons werk is aardig in beweging. Vragen staan niet meer op zichzelf. Ze verstrengelen zich aan alle kanten met andere ontwikkelingen en andere belangen, en zijn in zichzelf ook dynamischer, complexer, minder voorspelbaar. Steeds vaker is er een noodzaak om samen te werken over de grenzen van disciplines, organisaties en gebieden heen. Dat brengt nieuwe vragen met zich mee: - Hoe zorg je nu dat je je eigen ei kwijt kunt in een groep collega’s met dezelfde behoefte, maar een ander ei? - Hoe zien ‘opdrachten’ eruit als ze niet meer SMART gemaakt kunnen worden? - Hoe pak je als team iets aan als je geen houvast hebt? - Hoe ga je om met een opdrachtgever in dit nieuwe samenspel? - Is er een andere keuze dan heel hard rennen en wachten tot je je neus stoot? - Hoe zorg je dat leren en realiseren in balans zijn? Dit zijn slechts een paar van de vragen die ons boeien en waarmee wij aan de slag zijn gegaan. Ze draaien rondom ‘opgaven’, die een groter goed dienen en contextspecifiek zijn, emergent en transdisciplinair. Ze zijn een uitnodiging om zelf en samen vorm te geven en jezelf in te brengen. Het zijn de opgaven en de manier om deze lerend te realiseren die centraal staan in dit boek. Inhoudsopgave Voorwoord 13 Inleiding 19 1 Wat is er aan de hand? 25 1.1 Over ontwikkelingen in het werk 27 1.2 Over ontwikkelingen rond teams 29 1.3 Over ontwikkelingen rond leren 31 2 Werken en leren rond opgaven 35 2.1 Van opdracht naar opgave 42 2.2 Kenmerken van de opgave 45 2.3 In de kern 50 3 Opgavegericht teamleren in vogelvlucht 51 4 Het model voor opgavegericht teamleren 61 4.0 Vernieuwen onder druk 63 4.1 Wat hebben we te doen? 70 4.2 Wat is onze ambitie? 81 4.3 Wat is onze norm? 91 4.4 Hoe doen we het nu? 106 4.5 Wat oogsten wij? 118 4.6 Waarom werkt het (niet)? 128 4.7 Hoe geven we nieuwe inzichten vorm? 138 4.8 Hoe ontwikkel ik nieuw perspectief? 151 5 Werken met het model voor opgavegericht teamleren 161 5.1 Hoe het model te doorlopen 164 5.2 De kwaliteit van het onderzoekende gesprek 167 5.3 Hoe teamleren en organisatieleren verbonden zijn 172 5.4 Netwerken en allianties 177 5.5 Hoe wederkerig opdrachtgeverschap vorm krijgt 180 5.5 Hoe neemt een (bege)leider regie? 182 6 Hoe werkt het met vakgenootschappen? 191 6.1 Professionaliteit in opgaven en genootschappen 195 6.2 Wat is een vakgenootschap? 196 7 Over het leren in het opgavegerichte werk 201 7.1 De grijze boog: impliciet leren 204 7.2 De witte boog: collectief leren 205 7.3 De groene boog: ervaringsleren 207 7.4 De gele boog: onderzoekend leren 208 7.5 De oranje boog: generatief leren 209 7.6 De rode boog: transformatief leren 210 7.7 En hoe staat het met het informatieve leren? 211 7.8 De zeven grondtonen 212 Literatuur 217 Terugblik 225 Over de auteurs