Coaching gaat altijd over ontwikkeling. Maar meestal wil dit zeggen: ontwikkeling van de cliënt. Het bijzondere aan dit boek is dat het vooral gaat over je eigen ontwikkeling als coach. Als coach beschik je over een dubbel instrumentarium: enerzijds methoden en technieken, anderzijds je eigen persoon. Dat laatste is je belangrijkste instrument, want je eigen inzet bepaalt of de gebruikte methoden en technieken effectief zullen zijn. Een schatkist ter verdieping en verrijking van je coaching 'Rijker coachen' focust op je authenticiteit, je persoonlijke werkstijl, je vermogen tot zelfreflectie, je mate van zelfinzicht en zelfkennis, en je manier van omgaan met weerstand. Het laat zien wat ervoor nodig is om meer op bestaansniveau te durven werken. Een verrijking van je coaching die jou én je coachee verder helpt. Inhoudsopgave Woord vooraf 11 1 Coachen met inzet van je eigen persoon 13 1.1 Jouw persoon tijdens coaching 13 1.2 Bestaansniveau 14 1.3 Authenticiteit en zelfkennis 15 1.4 Beschermingsstrategieën 15 1.5 Levensthema’s 16 1.6 Methodisch coachen 17 1.7 Andere wezenlijke zaken 18 1.8 Je innerlijke team 18 1.9 Emoties en overdracht 19 1.10 Valkuilen 20 1.11 Tot slot 20 2 Gelaagdheid in communicatie 23 2.1 Inhoud en betrekking 24 2.2 Twee sporen in coaching: probleem en interactie 25 2.3 Vijf niveaus 25 2.4 Interventies op inhoudsniveau 26 2.5 Interventies op procedureniveau 28 2.6 Interventies op interactieniveau 30 2.7 Interventies op bestaansniveau 31 2.8 Contextniveau 33 3 Gelaagdheid binnen de persoon 35 3.1 Zelfpresentatie en privézelfbeeld 35 3.2 Zelfbescherming 37 3.3 Gelaagdheid van emoties 38 3.4 Erkenning en bestaansniveau 39 3.4.1 Erkennen en niet-erkennen 40 3.4.2 Drie aspecten van erkenning 40 3.5 Zingeving 41 3.6 Mythische laag 44 3.7 Subculturele laag 45 4 Beschermingsstrategieën 49 4.1 Bescherming – maar waarom? 50 4.2 Perfectionisme 51 4.3 Beheersing en controle 53 4.4 Op zoek naar harmonie 56 4.5 Reddersgedrag 58 4.6 Zich sterk aan cliënten hechten 59 4.7 Nog meer strategieën 62 4.8 Tot slot 63 5 Levensthema’s 65 5.1 Levensthema’s van cliënten 66 5.2 Levensthema’s van coaches 67 5.3 Herkomst van levensthema’s 69 5.4 Over jouw levensthema’s in de rol van coach 70 5.6 Methodisch omgaan met levensthema’s 72 5.7 Tot slot 74 6 Veiligheid en vertrouwen 75 6.1 Vertrouwen als ontwikkelingsthema 75 6.2 Betrouwbaarheid en vertrouwen 76 6.3 Klimaat van vertrouwen als basis voor ontwikkeling 77 6.4 Twee stijlen van coaching 78 6.5 Concrete interventies 80 6.6 Nog enkele aandachtspunten 82 6.7 Unfreezing 82 6.8 Tot slot 83 7 Methodisch coachen 85 7.1 Wat is methodisch coachen? 85 7.2 De coach gaat aan de coaching vooraf 86 7.3 Beginfase 87 7.4 Middenfase 89 7.5 Eindfase 93 7.6 Enkele algemene thema’s 94 7.7 Tot slot 95 8 Zijdeurinterventies 97 8.1 De voordeur, de zijdeur en de achterdeur 97 8.2 Methodische overwegingen 99 8.3 Gebruik van verhalen 100 8.4 Landkaart op de vloer 101 8.5 Gebruik van foto’s of associatiekaarten 102 8.6 Geleide fantasie en visualisatie 102 8.7 Rituelen 103 8.8 Dramamethoden 104 8.9 Labyrint en ganzenbord 105 8.10 Indicaties voor zijdeurinterventies 106 8.11 Contra-indicaties 107 8.12 Tot slot 107 9 Acht basisdynamieken in coaching 109 9.1 Actie en reflectie 110 9.2 Geven en ontvangen 113 9.3 Beschermen en uitdagen 116 9.4 Afstand en nabijheid 117 9.5 Conflict en harmonie 117 9.6 Directiviteit en overgave 119 9.7 Confrontatie en acceptatie 121 9.8 Regisseur en tuinman 122 9.9 Vragenlijst ‘Mijn coachstijl’ 125 9.10 Lemniscaten 126 9.11 Tot slot 129 10 Het innerlijke team 131 10.1 Mijn eigen subpersonen 131 10.2 Verschillende subpersonen 133 10.2.1 Kennismaking met subpersonen 135 10.2.2 Werken met een subpersoon 136 10.3 Het innerlijke team 137 10.4 Het bewuste ik 139 10.5 Het innerlijke team van Susanne 140 10.6 Het innerlijke team van Annelies 143 10.7 Suggesties voor werkvormen 147 10.8 De voordelen van het werken met het innerlijke team 149 10.8 Tot slot 150 11 Omgaan met emoties 151 11.1 Basisemoties 151 11.2 Verschil tussen buitenkant en binnenkant 154 11.3 Emoties tijdens transities 156 11.4 Overdracht 157 11.4.1 Signalen van overdracht bij de coach 159 11.4.2 Overdracht in relaties 159 11.4.3 Zich herhalende gezinspatronen 160 11.4.4 Allergieën en crazymakers 162 11.5 Tot slot 163 12 Existentiële dimensies 165 12.1 Macht en onmacht 165 12.2 Vrijheid en angst 167 12.3 Creativiteit en starheid 168 12.4 Genegenheid en prestatiedwang 170 12.5 Je eigen profiel 172 12.6 Profiel in lemniscaten 172 12.7 Authenticiteit 173 12.8 Misbruik van onmacht 175 12.9 Tot slot 179 13 Valkuilen 181 13.1 Vier coaches over hun valkuilen 182 13.2 Te veel voorbereiden 182 13.3 Te ambitieuze doelen 184 13.4 Te veel verantwoordelijkheid 185 13.5 Eenzijdige schuldtoewijzing 188 13.6 Te veel hechting 189 13.7 Te weinig openheid 190 13.8 Eenzijdigheid 191 13.9 Suggesties voor een profiel 193 13.10 Tot slot 194 14 Persoonlijke ontwikkeling en ontwikkeling als coach: twee verhalen 197 14.1 Het verhaal van Jessica 197 14.2 Het verhaal van Silke 203 14.3 Tot slot 209 15 Adviezen voor de professional 211 15.1 Algemene adviezen 211 15.2 Methodisch coachen 213 15.3 Gelaagdheid 214 15.4 Emoties 214 15.5 Transities 216 15.6 Overdracht 217 Woorden van dank 219 Literatuur 220