Leren Veranderen' (De Caluwé & Vermaak) is al bijna twintig jaar zowel een standaardwerk als een bestseller over veranderkunde. Ter aanvulling en verdieping van dat handboek is er nu een werkboek met allerlei werkvormen. Die zijn geschreven en getoetst door praktijkmensen. Het werkboek biedt elke veranderaar materiaal om krachtiger met het gedachtegoed te (leren) werken. Ben je ook nieuwsgierig hoe andere praktijkmensen feitelijk diagnosticeren? Ben je op zoek naar de kern van de veranderopgaaf? Hoe je een veranderstrategie bepaalt? Hoe je een verandertraject concreet vorm geeft en hoe je interventies combineert? Of hoe je verandervoorkeuren ontdekt en bespreekt? In 'Werken met Leren Veranderen' vind je tal van aanpakken, oefeningen, uitwerkingen, beschouwingen en cases. Sommige bijdragen kun je concreet inzetten of navolgen, andere zijn bedoeld ter inspiratie of ter discussie. Je kunt ze gebruiken voor je eigen ontwikkeling, voor een opleiding of voor je veranderteam. Léon de Caluwé: "De theorie en de concepten uit Leren Veranderen krijgen nu echte handen en voeten: een feest voor werkers in de veranderpraktijk." Hans Vermaak: "Kennis komt pas tot leven als je ermee gaat spelen. De bijdragen in dit boek getuigen daarvan en inspireren lezers hopelijk tot hetzelfde." 'Werken met Leren Veranderen' is onder redactie van Hanna Boersema-Vermeer en Gertjan de Groot tot stand gekomen. Inhoudsopgave CONCEPT INHOUDSOPGAVE 1. Introductie: Werken met Leren Veranderen Literatuurtips Introductie: Werken met Leren Veranderen Deel I: Werken met het kleurendenken Inleiding 2. Botsende logica’s — Erna Scholtes 3. Veranderen als een blauw-ig proces — Rudy Kor 4. Aandachtige betrekkingen — Andries Baart 5. De echte organisatieontwikkelaars? — Ernst Drukker 6. Witwerk. Van Malevich tot De Caluwé — Mieke Moor 7. Empirische data uit de kleurentest — Léon de Caluwé 8. Werken met de kleuren — Hanna Boersema-Vermeer 9. Er was eens … een sprookje — Léon de Caluwé 10. Kleuren in organisaties zichtbaar maken — Gertjan de Groot 11. Een kleurrijke vakantie — Léon de Caluwé 12. De kleurentest en het kleurenverhaal in tienertaal — Simone Lugtmeijer Literatuurtips Werken met het kleurendenken Deel II: Diagnose: proces van waarnemen en begrijpen Inleiding 13. Meer zien door meervoudig te kijken — Juliska van Rossum en Rik Braams 14. The color changing card trick — Hans Vermaak 15. De kunst van het betekenis scheppen. Marco Polo en Kublai Khan volgens Italo Calvino — Bart van Rosmalen 16. De antropologische wijze van onderzoeken en diagnosticeren — Jacqueline Franssens 17. Wat is hier aan de hand? — Hoe maak ik een diagnose? — Hanneke Elink Schuurman 18. Diagnose bij crises in ziekenhuizen — Hein Abeln en Maret van der Wees 19. Actieonderzoek: continu diagnosticeren ter bevordering van twijfel — Wouter Landman, Roderik Kouwenhoven en Mirjam Brussen 20. Participatieve diagnose. De spanning tussen kwaliteit van het (leer0proces en kwaliteit van het eindresultaat — Jelger Spijkerboer 21. Kijken met de systeembril — Marijke Spanjersberg 22. Gebruik van organisatieopstellingen als vorm van diagnose — Jan Jacob Stam 23. Opstellingen, drie gemakkelijk toepasbare vormen — Jan Jacob Stam 24. Het vermogen om te verdragen. Over jezelf als instrument — Odette Moeskops Literatuurtips Diagnose: proces van waarnemen en begrijpen Deel III: Zoeken naar de kern en bepalen van de veranderstrategie Inleiding 25. Storytelling; Zoektocht naar collectieve betekenisgeving om tot de kern van een verandervraagstuk te komen — Carla Vliex 26. Sprookje om de kern van het vraagstuk eigen te maken — Gertjan de Groot 27. Toespitsen en openhouden van de kern van het vraagstuk, De kunst van het maken van tegenstrijdige bewegingen — Gertjan Schuiling en Ella Thierry 28. Werken met rijke beschrijvingen van betekenisvolle gebeurtenissen — Hans Vermaak 29. Op zoek naar de hefboom! — Gertjan de Groot 30. Zicht krijgen op blokkades voor ambities met behulp van causale diagrammen — Robin van Wijck en Gertjan de Groot 31. Dilemma’s en ontwerpvragen bij het maken van een causaal diagram — Hanna Boersema-Vermeer 32. Het vormgeven van verandering: een serie van acht korte videolezingen — Hans Vermaak 33. Redeneren met veranderstrategieën — Kilian Bennebroek Gravenhorst en Maya van den Heuvel 34. Wikken en wegen bij het bepalen van een veranderstrategie. Een gesprek tussen drie veranderaars — Mieke Reidinga, Hanneke Elink Schuurman en Petra Haartsen 35. Op basis van de kern interventies bepalen: vier illustratieve cases — Léon de Caluwé Literatuurtips Zoeken naar de kern en bepalen van de veranderstrategie Deel IV: Veranderingen vormgeven: enkelvoudige en samengestelde interventies ontwerpen Inleiding 00 36. Bijeenbrengen van belangen — Hein Abeln 37. Een leergeoriënteerde benadering voor het ontwerp van een Shares Service Center: op zoek naar de balans tussen de veranderkleuren — Léon de Caluwé, Anneke Eurelings en Petra Haartsen 38. Een zoektocht naar buitengewoon goede gesprekken tijdens grootschaligeevenementen — Theo Hermsen en Han van Bussel 39. Storytelling als middel om koers te bepalen met kernwaarden — Dorine Wesel 40. Culture Game — Tanja ten Berge 41. Contemplatieve dialoog — Dorine Wesel 42. Reconstructiemethode: reflecteren op de werkvloer — Birgit Dewez 43. Inspiratie voor de creatieve veranderaar — André Schaminée 44. Veranderen zonder woorden. Dans als niet-talige interventie — Peter Rombouts 45. Pendelen. Of: hoe je heen en weer beweegt tussen het muzische en het gewone — Bart van Rosmalen 46. Game: de menselijke factor bij veranderingsprocessen — Sandra de Koning Literatuurtips Veranderingen vormgeven: enkelvoudige en samengesteldeinterventies Deel V: Verandertrajecten tot leven brengen. Praktijkverhalen van begin tot eind Inleiding 47. De spanning tussen meebewegen en patroondoorbrekend handelen — Hanna Boersema-Vermeer 47a. Over kleuren en patronen. Reflectie op ‘De spanning tussen meebewegen en patroondoorbrekend handelen’ — Mieke Reidinga 47b. Reactie op Over kleuren en patronen. Reflectie op ‘De spanning tussen meebewegen en patroondoorbrekend handelen’ — Hanna Boersema-Vermeer 48. De ziel terug in de zorg — Gertjan de Groot en Yolande van der Veer 48a. Kritische reflectie op ‘De ziel terug in de zorg’ — Jan den Bakker 48b. Reactie op Kritische reflectie op ‘De ziel terug in de zorg’ — Gertjan de Groot en Yolande van der Veer 49. Werken met Pleinen. Een succesvol verandertraject in de gemeente Utrecht — Nelleke Metselaar 49a. Reflectie op ‘Werken met Pleinen. Een succesvol verandertraject in de gemeente Utrecht’. Reflectievragen en -antwoorden — Hanna Boersma-Vermeer en Gertjan de Groot met reacties van Nelleke Metselaar 50. Met boerenverstand problemen in de stad te lijf — Simen van der Goot 50a. Een conceptuele reflectie op ‘Met boerenverstand problemen in de stad te lijf’ — Wouter Landman 50b. Reactie op Een conceptuele reflectie op ‘Met boerenverstand problemen in de stad te lijf’ — Simen van der Goot 51. Hoe twee ‘infiltranten’ de synergie omarmen … — Jan Griffioen 51a. Sien & Guy kritisch beschouwd. Reflectie op ‘Hoe twee ‘infiltranten’ de synergie omarmen’ Literatuurtips Verandertrajecten tot leven brengen. Praktijkverhalen van begin tot eind Over de auteurs